Bezpieczeństwo psychodelików - Kompletny przewodnik po psylocybinie i jej potencjalnych interakcjach z lekami przeciwdepresyjnymi i innymi lekami psychiatrycznymi

Psilocybina i jej naturalne źródło, ponad 200 gatunków grzybów psilocybinowych i trufli, zyskały uwagę nie tylko osób poszukujących głębokich doświadczeń introspekcyjnych, ale także społeczności psychiatrycznej, biorąc pod uwagę ich fascynujący wpływ na ludzką psychikę i ich bezprecedensowy potencjał w leczeniu szerokiego zakresu zaburzeń psychicznych.¹ W szczególności, psilocybina została zbadana i okazała się skuteczna w leczeniu (opornej na leczenie) depresji, PTSD, zaburzeń lękowych. Efekty psilocybiny są badane w wielu innych zaburzeniach, takich jak autyzm, jadłowstręt psychiczny itp. Jednak, podobnie jak w przypadku każdej substancji, która zmienia chemię mózgu, kluczowe jest zrozumienie interakcji psilocybiny z lekami psychiatrycznymi, takimi jak leki przeciwdepresyjne (SSRI, SNRI) lub leki przeciwpsychotyczne. Jakie są potencjalnie niebezpieczne komplikacje związane z łączeniem psilocybiny z lekami przeciwdepresyjnymi lub innymi lekami psychiatrycznymi? Jak wpłynie to na subiektywne doświadczenie psychodeliczne? W tym eksperckim artykule dr Dmitrij Achelrod zagłębia się w złożone interakcje między psilocybiną a różnymi klasami leków psychiatrycznych, oferując wgląd dla tych, którzy rozważają psilocybinę w odosobnieniu.

Pamiętaj, że Evolute Institute nie zawiera zaleceń medycznych. Zawsze konsultuj się z licencjonowanym lekarzem przed zażyciem psychodelików, zwłaszcza przed połączeniem psychodelików z lekami psychiatrycznymi. Jednakże, w imię zapobiegania ryzyku i edukacji, zgodnie z naszą najlepszą wiedzą (listopad 2023 r.), podkreślamy najbardziej powszechne klasy leków psychiatrycznych (i niektórych substancji psychoaktywnych) oraz ich potencjalne interakcje z psylocybiną. Nasze wnioski z przeglądu literatury nie mogą być stosowane do innych psychodelików, w szczególności MDMA² i ayahuasca³, ponieważ mają one różne szlaki mechanizmów i skład chemiczny niż psilocybina, z wieloma innymi potencjalnymi interakcjami.

Psilocybina - jak działa w mózgu?

Psylocybina (dla bardziej nerdowatych z nas: 4-fosforyloksy-N,N-dimetylotryptamina) to psychoaktywna tryptamina, która jest przekształcana w organizmie w psylocynę, która następnie może przenikać przez barierę krew-mózg. Ścieżka działania psylocyny polega na aktywacji podtypu niektórych receptorów serotoninowych w naszym mózgu. Nazwa chemiczna serotoniny to 5-hydroksytryptamina (5-HT), a specyficzne receptory wewnątrzkomórkowe, z którymi wiąże się psylocyna, nazywane są receptorami 5-HT2A.⁴ Serotonina jest bardzo ważnym neuroprzekaźnikiem, który jest odpowiedzialny nie tylko za regulację nastroju, ale także za inne funkcje życiowe, takie jak ruchy jelit oraz rozszerzanie i zwężanie naszych naczyń krwionośnych. Aktywacja tych receptorów prowadzi do kaskady zmian w chemii mózgu i ostatecznie do pobudzającej aktywności mózgu.⁶ Im większy odsetek receptorów 5HT2A w mózgu aktywowanych przez psylocybinę, tym silniejszy (subiektywnie postrzegany) efekt psychodeliczny.⁷

W jaki sposób psilocybina przemieszcza się w organizmie? 

Oceniając potencjał substancji do wchodzenia w interakcje z innymi lekami, ważne jest, aby przyjrzeć się, w jaki sposób organizm wchłania, rozprowadza, rozkłada i wydala lek (tzw. farmakokinetyka). W porównaniu do innych związków psychoaktywnych, takich jak MDMA lub ayahuasca, psilocybina rzadziej prowadzi do farmakokinetycznych interakcji lek-lek, ponieważ jej szlak metaboliczny obejmuje głównie UGT1A10 (w jelicie cienkim) i UGT1A9 (w krążeniu krwi).⁸ - dwa szlaki, na które działa niewiele innych leków.⁹ Mimo to, leki, które mogą hamować lub indukować te enzymy powinny zostać odstawione lub zmniejszone przed podaniem psilocybiny. Niektóre przykłady inhibitorów UGT1A10/1A9 to diklofenak (niesteroidowy lek przeciwzapalny) i probenecyd (reduktor kwasu moczowego).¹⁰ Ponadto psilocybina nie jest wydalana przez nerki, co czyni ją mniej niebezpieczną dla osób z zaburzeniami czynności nerek.¹¹

Przyjmowana oddzielnie, psilocybina jest bardzo bezpieczną substancją pod względem toksyczności dla wątroby, centralnego układu nerwowego lub serca.¹²,¹³ W rzeczywistości, nawet w porównaniu ze społecznie akceptowanymi substancjami, takimi jak alkohol i tytoń, psilocybina jest jedną z najbezpieczniejszych znanych nam substancji psychoaktywnych, które ludzie przyjmują w warunkach niemedycznych.¹⁴

Jedynym istotnym pozostałym punktem jest to, że psilocybina działa na układ serotoninowy. Główną kwestią jest to, że kilka leków psychiatrycznych również bezpośrednio wpływa na układ serotoninowy, więc prawdopodobieństwo pewnego rodzaju interakcji lek-lek podczas przyjmowania razem z psilocybiną może być zwiększone. W kolejnych sekcjach zbadamy, co może to oznaczać dla określonych klas leków psychiatrycznych.

Psilocybina i SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny)

Jak działają leki z grupy SSRI? 

SSRI, czyli selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, to klasa leków stosowanych głównie jako leki przeciwdepresyjne w leczeniu dużych zaburzeń depresyjnych i zaburzeń lękowych. Są to jedne z najczęściej przepisywanych leków przeciwdepresyjnych ze względu na ich względne bezpieczeństwo i niższy profil skutków ubocznych w porównaniu ze starszymi lekami przeciwdepresyjnymi.¹⁵Być może spotkałeś się z następującymi nazwami, w zależności od tego, czy mieszkasz w USA, czy w Europie:

• Fluoksetyna: Fluoksetyna, często znana pod oryginalną nazwą handlową Prozac, jest jednym z najbardziej znanych leków z grupy SSRI. W Europie można ją również znaleźć pod innymi nazwami handlowymi lub jako lek generyczny.

• Sertralina: Powszechnie znana jako Zoloft w Stanach Zjednoczonych, sertralina może występować pod tą nazwą lub jako lek generyczny również w Europie.

• Paroksetyna: Znana jako Paxil w Stanach Zjednoczonych, w Europie paroksetyna może być również sprzedawana pod marką Seroxat, Aropax lub jako lek generyczny.

• Citalopram: Ten SSRI jest często znany pod marką Celexa w Stanach Zjednoczonych. W Europie można go znaleźć pod marką Cipramil, Cipram lub jako lek generyczny.

• Escitalopram: Znany jako Lexapro w Stanach Zjednoczonych, w Europie escitalopram jest często sprzedawany pod marką Cipralex, a także pod innymi nazwami lub jako lek generyczny.

• Fluwoksamina: Powszechnie znana jako Luvox w Stanach Zjednoczonych, fluwoksamina może występować pod marką Faverin, Dumyrox lub Fevarin w Europie.

Normalnie, po uwolnieniu serotoniny do przestrzeni między neuronami (synaps), jest ona ponownie wchłaniana do neuronu uwalniającego, co zmniejsza jej aktywność w mózgu. Działanie SSRI polega na hamowaniu tego procesu wychwytu zwrotnego, dzięki czemu więcej serotoniny jest dostępne w przestrzeni synaptycznej, zwiększając w ten sposób jej funkcję stabilizującą nastrój.

Jakie są potencjalne interakcje między SSRI a psylocybiną?

Zespół serotoninowy - niebezpieczny, ale rzadki

Dlatego też, jako środek ostrożności, uczestnicy badań klinicznych psilocybiny byli zwykle proszeni o zaprzestanie stosowania SSRI jako warunek wstępny wzięcia udziału w badaniu.¹⁶¹⁷¹⁸ Pomimo potencjalnego nasilenia tej interakcji, rzeczywiste ryzyko związane z łączeniem psilocybiny z SSRI nie jest dobrze ustalone i może być niższe niż początkowo sądzono. Tylko jedno randomizowane, kontrolowane badanie wcześniej badało psychodeliczny efekt psilocybiny podawanej razem z SSRI u zdrowych uczestników.¹⁹ Ochotnicy byli wstępnie leczeni escitalopramem przez dwa tygodnie, a następnie podawano im psilocybinę. Poziomy działań niepożądanych w grupie SSRI nie były wyższe niż w grupie placebo (bez SSRI) i nie znaleziono dowodów na wzrost toksyczności serotoninergicznej. Co ciekawe, w przeciwieństwie do hipotezy badaczy, escitalopram zmniejszał wywołany psilocybiną wzrost ciśnienia krwi i ostre działania niepożądane. Co więcej, w niewielkim badaniu eksploracyjnym opublikowanym w 2023 r. (z udziałem 24 uczestników) stosowano psilocybinę w leczeniu depresji opornej na leczenie u pacjentów przyjmujących jednocześnie leki z grupy SSRI.²⁰ Większość działań niepożądanych związanych z leczeniem była łagodna (np. ból głowy, podwyższone ciśnienie krwi) i ustępowała w dniu wystąpienia. Warto wspomnieć, że wzrost ciśnienia krwi i częstości akcji serca są typowe dla psilocybiny.²¹  Autorzy twierdzą, że wynikający z tego profil bezpieczeństwa jest porównywalny z monoterapią psilocybiną.²²,²³

Podsumowując, podczas gdy zespół serotoninowy jest hipotetycznym zagrożeniem przy łączeniu psilocybiny i SSRI, dowody naukowe nie wykazują wysokiego wskaźnika występowania powikłań. Niemniej jednak, świadomy psychonauta powinien przynajmniej zdawać sobie sprawę z istnienia zespołu serotoninowego i wiedzieć, kiedy szukać natychmiastowej pomocy medycznej dla siebie i innych: Oznaki i objawy uzasadniające leczenie w nagłych wypadkach obejmują nagłe i mimowolne drganie grup mięśni (mioklonie), skrajne i zmienne parametry życiowe, pobudzenie lub stan śpiączki psychicznej, sztywność mięśni, wyraźną hipertermię (gorączkę) i/lub drgawki.²⁴

Czy SSRI osłabiają efekt psychodeliczny?

Inną często wymienianą obawą jest to, że SSRI mogą osłabiać działanie psilocybiny. Czy będziesz mieć "brak tripu" po spożyciu psychodelicznych trufli lub grzybów? Niestety, brakuje dowodów na to, czy przewlekłe stosowanie SSRI zmniejsza subiektywne efekty psilocybiny. 

Jakie dowody przemawiają za tym twierdzeniem?

Inną często wymienianą obawą jest to, że SSRI mogą osłabiać działanie psilocybiny. Czy będziesz mieć "brak tripu" po spożyciu psychodelicznych trufli lub grzybów? Niestety, brakuje dowodów na to, czy przewlekłe stosowanie SSRI zmniejsza subiektywne efekty psilocybiny.

Jakie dowody przemawiają za tym twierdzeniem? Istnieją raporty z badań, które sugerują, że ostre subiektywne efekty psychodeliczne psilocybiny i innego związku serotonergicznego, dietyloamidu kwasu lizergowego (LSD), są zmniejszone przez przyjmowanie leków przeciwdepresyjnych w poprzednich tygodniach lub nawet miesiącach.²⁵²⁶²⁷ Ten efekt tłumienia może utrzymywać się nawet przez 3 miesiące po odstawieniu leku przeciwdepresyjnego.²⁸ Podobnie, modele zwierzęce wykazały, że gryzonie pod równoległym działaniem SSRI i psilocybiny miały zmniejszoną reakcję na drganie głowy, typowe zachowanie gryzoni po ekspozycji na psilocybinę.²⁹³⁰

Teoretyczne mechanizmy leżące u podstaw tych doniesień są dwojakie: Z jednej strony uważa się, że psylocyna słabo hamuje miejsce transportera serotoniny, które jest również celem dla SSRI.³¹ Z drugiej strony, efekty psilocybiny mogą być również osłabiane przez SSRI na drodze pośredniej, np. poprzez obniżenie lub desensytyzację receptorów 5-HT.³²

Jednak wysokiej jakości dowody pochodzące z kontrolowanych warunków są skąpe. Istnieje tylko jedno RCT badające tę kwestię. W rzeczywistości Becker i wsp. (2022) wykazali w swoim RCT, że SSRI (Escitalopram) nie miały zmniejszającego wpływu na pozytywny wpływ psilocybiny na nastrój (np. doświadczanie "oceanicznej bezgraniczności"). W tym momencie nie wiemy wystarczająco dużo o przyczynach tych rozbieżnych obserwacji. Być może istnieją nieznane mechanizmy leżące poniżej sygnalizacji receptora 5-HT2A, która może kompensować wszelkie skutki, jakie przewlekłe leczenie SSRI może mieć na odpowiedź psychodeliczną. Lub, raczej pragmatycznie, może być również tak, że RCT wspomniane powyżej przez Beckera i in. nie zapewniło wystarczająco długiego okresu leczenia wstępnego (uczestnicy otrzymywali SSRI tylko przez 2 tygodnie).

Podsumowując, potrzebujemy więcej badań, aby uzyskać jednoznaczne wyniki w tej kwestii.     

Psilocybina i SNRI (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny)

Jak działają leki z grupy SNRI?

Inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI) to klasa leków przeciwdepresyjnych stosowanych w leczeniu dużych zaburzeń depresyjnych, zaburzeń lękowych i niektórych przewlekłych stanów bólowych. Są one podobne do selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), ale mają nieco szerszy mechanizm działania. SNRI działają poprzez hamowanie wychwytu zwrotnego dwóch ważnych neuroprzekaźników w mózgu: serotoniny i noradrenaliny. Hamowanie to powoduje wzrost poziomu tych neuroprzekaźników w szczelinie synaptycznej, czyli przestrzeni między neuronami, w której zachodzi komunikacja. Noradrenalina, znana również jako noradrenalina, jest również neuroprzekaźnikiem związanym z czujnością, energią i reakcją organizmu "walcz lub uciekaj". Jej zwiększona dostępność może pomóc poprawić uwagę, energię i potencjalnie złagodzić ból. ³³

Niektóre popularne leki z grupy SNRI to:

• Wenlafaksyna: W Europie wenlafaksyna jest często sprzedawana pod marką Effexor, podobnie jak w USA. Może być również dostępna pod różnymi nazwami rodzajowymi w zależności od kraju.

• Duloksetyna: Znana jako Cymbalta w Stanach Zjednoczonych, duloksetyna jest zazwyczaj dostępna pod tą samą marką w Europie. W niektórych krajach można ją również znaleźć pod nazwami generycznymi.

• Desvenlafaxine: Ten SNRI, znany jako Pristiq w USA, może być dostępny pod tą samą marką w Europie lub pod innymi nazwami lub jako lek generyczny.

• Milnacipran: W przeciwieństwie do Stanów Zjednoczonych, gdzie Milnacipran (stosowany w fibromialgii) znany jest pod nazwą Savella, w Europie jest on częściej sprzedawany pod marką Ixel w leczeniu depresji.

• Lewomilnacipran: Znany jako Fetzima w Stanach Zjednoczonych, Levomilnacipran może nie być tak powszechnie dostępny w Europie, a jego marka może się różnić, jeśli jest dostępna.

Potencjalna interakcja między SNRI i psylocybiną

Istnieje niewiele dowodów dotyczących interakcji między psilocybiną a SNRI. Zakłada się jednak, że nakładające się efekty są bardzo podobne do tych z SSRI, tj. potencjalnie zwiększone ryzyko zespołu serotoninowego i osłabione subiektywne efekty psilocybiny. ³⁴

Psilocybina i MAOI (inhibitory monoaminooksydazy)

Jak działają IMAO?

MAOI, czyli inhibitory monoaminooksydazy, to klasa leków przeciwdepresyjnych, które były jednymi z pierwszych opracowanych rodzajów leków przeciwdepresyjnych. Ich działanie polega na hamowaniu aktywności enzymu zwanego oksydazą monoaminową. Enzym ten bierze udział w rozkładaniu neuroprzekaźników, takich jak serotonina, noradrenalina i dopamina w mózgu. Hamując ten enzym, MAOI zwiększają poziom tych neuroprzekaźników, co może pomóc poprawić nastrój i złagodzić objawy depresji. Ze względu na ograniczenia dietetyczne, potencjalne znaczące interakcje lekowe i rozwój nowszych leków przeciwdepresyjnych o mniejszej liczbie skutków ubocznych, MAOI nie są tak często przepisywane jak kiedyś. Pozostają one jednak ważną opcją leczenia dla niektórych osób, szczególnie tych, które nie zareagowały na inne leki przeciwdepresyjne.³⁵

Niektóre powszechnie stosowane leki z grupy MAOI to:

• Fenelzyna: Ten MAOI jest często znany pod nazwą handlową Nardil. Jest stosowany w leczeniu depresji i zaburzeń lękowych.

• Tranylcypromina: Tranylcypromina, sprzedawana pod marką Parnate, jest kolejnym MAOI stosowanym w leczeniu depresji.

• Izokarboksazyd: Ten MAOI jest znany pod nazwą handlową Marplan. Jest również stosowany w leczeniu depresji.

• Moclobemid: Chociaż technicznie jest odwracalnym inhibitorem monoaminooksydazy A (RIMA) i jest uważany za nieco bezpieczniejszy niż tradycyjne MAOI, Moclobemid jest często grupowany z tą klasą. Jest sprzedawany pod różnymi markami, w tym Aurorix i Manerix.

• Selegilina: Selegilina, stosowana głównie w leczeniu choroby Parkinsona, jest również MAOI. Znana jest pod takimi markami jak Eldepryl i Zelapar. Istnieje również forma plastrów transdermalnych znana jako Emsam.

Potencjalna interakcja między MAOI i psylocybiną

IMAO zakłócają degradację psilocybiny. Jednakże, psilocybina wydaje się być względnie bezpieczna przyjmowana w tym samym czasie z MAOI, tj. jest mało prawdopodobne, by powodowała zespół serotoninowy lub toksyczność serotoniny. ³⁶ To bezpieczeństwo jest prawdopodobne, ponieważ psylocybina nie zwiększa poziomu serotoniny w synapsach mózgu (szczelinach między komórkami nerwowymi, w których przekazywane są wiadomości chemiczne).³⁷³⁸ Gdy psilocybina i MAOI są przyjmowane razem (tj. MAOI nie są przyjmowane przewlekle), połączenie to może sprawić, że psychodeliczne efekty psilocybiny będą trwać dłużej lub będą silniejsze. Ludzie czasami łączą grzyby psilocybinowe z alkaloidami harmala (np. ruta syryjska) i nazywają to "psilohuasca", ponieważ naśladuje to hermalinę, która jest obecna w ayahuasca, ale nie w grzybach lub truflach (chociaż ostatnie badanie podważa to twierdzenie i pokazuje, że grzyby Psilocybe naturalnie mają MAOI podobne do ayahuasca).³⁹ Nie ma jednak dostępnych danych dotyczących bezpieczeństwa tej domowej kombinacji i nie można zalecić jej stosowania.

Paradoksalnie, gdy MAOI są przyjmowane przez tygodnie lub miesiące, wydają się zmniejszać efekt psilocybiny, a nie go zwiększać. Może to wynikać z kilku powodów: w mózgu może być naturalnie więcej serotoniny, która konkuruje z psychodelikami, różnice w sposobie, w jaki MAOI wpływają na mózg i resztę ciała lub zmiany w receptorach mózgowych po długotrwałym stosowaniu MAOI.⁴⁰⁴¹

Słowo przestrogi: Łączenie MDMA i MAOI (a także SSRI i MAOI) może być śmiertelnie niebezpieczne ze względu na większe prawdopodobieństwo wystąpienia zespołu serotoninowego.

Psilocybina i trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TCA) / tetracykliczne leki przeciwdepresyjne (TeCA)

TCA to skrót od Tricyclic Antidepressants (trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne), a TeCA to skrót od Tetracyclic Antidepressants (tetracykliczne leki przeciwdepresyjne). Obie te klasy leków przeciwdepresyjnych są stosowane głównie w leczeniu dużych zaburzeń depresyjnych, choć są one również stosowane w wielu innych schorzeniach psychiatrycznych i neurologicznych. TCA są stosowane w leczeniu przewlekłego bólu, profilaktyce migreny i niektórych zaburzeń lękowych.

Są one czasami stosowane w przypadkach bezsenności ze względu na ich działanie uspokajające. Ogólnie rzecz biorąc, nie są one pierwszą linią leczenia depresji ze względu na ich profile skutków ubocznych. Pomimo tego, że należą do starszych klas leków przeciwdepresyjnych, nadal są stosowane, szczególnie w przypadkach, gdy nowsze leki przeciwdepresyjne, takie jak SSRI (selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny), nie są skuteczne. ⁴²

Oto niektóre z najczęściej stosowanych TCA i TeCA w Europie:

TCA :

• Amitryptylina: Często stosowana ze względu na swoją skuteczność w leczeniu dużej depresji, przewlekłego bólu i profilaktyce migreny.

• Klomipramina: Szczególnie znana ze swojego zastosowania w leczeniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych (OCD) oraz depresji.

• Nortryptylina: Lek z grupy amin drugorzędowych TCA, często stosowany w leczeniu depresji, przewlekłego bólu, a czasami także w celu rzucenia palenia.

• Imipramina: Stosowana w leczeniu depresji, a także niektórych zaburzeń lękowych.

• Doksepina: Powszechnie stosowana w leczeniu depresji i stanów lękowych, a w niższych dawkach stosowana w leczeniu bezsenności ze względu na swoje właściwości uspokajające.

TeCAs:

• Mirtazapina (Remeron): Jest szeroko stosowany w leczeniu depresji, zwłaszcza gdy objawy obejmują bezsenność lub znaczną utratę wagi, ponieważ może pomóc w zasypianiu i zwiększyć apetyt.

• Maprotylina: Stosowana w przypadku dużej depresji, ma strukturę i mechanizm działania podobny do TCA.

Jak działają TCA / TeCA?

TCA: TCA działają głównie poprzez hamowanie wychwytu zwrotnego dwóch neuroprzekaźników w mózgu: serotoniny i noradrenaliny. Zwiększa to poziom tych neuroprzekaźników w szczelinie synaptycznej (przestrzeni między neuronami), co, jak się uważa, przyczynia się do ich działania przeciwdepresyjnego. Mają one również różny stopień powinowactwa do innych receptorów neuroprzekaźników, w tym histaminy, acetylocholiny i dopaminy, co odpowiada za wiele ich skutków ubocznych.⁴³

TeCA: Podobnie jak TCA, TeCA działają poprzez zmianę poziomu neuroprzekaźników w mózgu, ale mają nieco inny profil farmakologiczny. Wpływają one przede wszystkim na wychwyt zwrotny noradrenaliny i, w mniejszym stopniu, serotoniny. Oddziałują również z różnymi typami receptorów, ale często z innym profilem w porównaniu do TCA, co może prowadzić do różnych profili skutków ubocznych. ⁴⁴

Potencjalne interakcje między psilocybiną a TCA / TeCA

Niestety, nie ma praktycznie żadnych dostępnych dowodów. Udało nam się zidentyfikować tylko jedno badanie, które wykazało, że trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne (TCA) mogą zwiększać intensywność doznań psychodelicznych (w przypadku LSD).⁴⁵ Przyczyną może być zwiększona neurotransmisja serotoniny, która może być napędzana przez uczulenie receptorów postsynaptycznych i podwyższony poziom dopaminy.

Psilocybina i agoniści receptora serotoniny (SRA) w leczeniu lęku i migreny

Jak działają agencje SRA?

Agoniści serotoniny to klasa leków indoloalkiloaminowych (IAA), które celują i aktywują receptory serotoninowe w mózgu i organizmie. Aktywując receptory serotoninowe, leki te mogą naśladować lub wzmacniać działanie serotoniny. Istnieje kilka podtypów receptorów serotoninowych (takich jak 5-HT1A, 5-HT1B, 5-HT2A itp.), A różni agoniści serotoniny są zaprojektowani tak, aby celować w określone podtypy. Ta selektywna aktywacja pozwala na bardziej ukierunkowane efekty terapeutyczne i może pomóc w zmniejszeniu skutków ubocznych. Agoniści serotoniny wiążą się z receptorami serotoninowymi w miejscu serotoniny i aktywują te receptory, wywołując w ten sposób efekty podobne do tych związanych ze zwiększonym poziomem serotoniny.

Działanie agonistów serotoniny zależy od tego, które receptory aktywują. Na przykład agoniści ukierunkowani na receptory 5-HT1A są często wykorzystywani ze względu na ich działanie przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, podczas gdy agoniści ukierunkowani na receptory 5-HT1B/1D są powszechnie wykorzystywani w leczeniu migreny.⁴⁶

Niektóre typowe SRA to:

• Buspiron (lek przeciwlękowy): Buspiron jest stosowany głównie w leczeniu uogólnionych zaburzeń lękowych (GAD). Jest on częściowym agonistą receptora serotoniny 5-HT1A. Buspar i Buspiron to popularne nazwy handlowe. Może pomóc zmniejszyć niepokój bez efektów uspokajających często związanych z benzodiazepinami.
• Ergotamina (lek przeciwmigrenowy): Ergotamina należy do klasy leków znanych jako alkaloidy sporyszu, stosowanych w leczeniu migrenowych bólów głowy. Można ją znaleźć pod nazwami takimi jak Ergomar, Cafergot (w połączeniu z kofeiną) i Migergot.
• Tryptany (leki przeciwmigrenowe): Tryptany należą do klasy agonistów receptora serotoninowego, stosowanych w leczeniu napadów migreny. Są one selektywne dla receptorów 5-HT1B i 5-HT1D. Ich działanie polega na zwężaniu naczyń krwionośnych i hamowaniu uwalniania pewnych peptydów, łagodząc w ten sposób ból głowy i inne objawy związane z migreną. Sumatryptan, jeden z najbardziej znanych tryptanów, jest dostępny pod markami takimi jak Imigran, Imitrex i Sumatriptan Succinate.
• Technicznie rzecz biorąc, większość popularnych psychodelików również zalicza się do IAA, takich jak amidy kwasu lizergowego, takie jak dietyloamid kwasu d-lizergowego (LSD) i ergina (LSA), tryptaminy, takie jak psilocybina, N,N-dimetylotryptamina (DMT), bufotenina, 5-metoksy-N,N-dimetylotryptamina (5-MeO-DMT), ibogaina i β-karboliny, takie jak harman, harmalina i harmina

Potencjalna interakcja między psilocybiną i SRA

Ponieważ te leki IAA wiążą się z wysokim powinowactwem do niektórych receptorów serotoninowych, mogą one konkurować z psychodelikami o receptory. Pokorny i wsp. (2016) stwierdzili w swoim RCT z udziałem zdrowych ochotników, że buspiron zmniejszał efekty wizualne psilocybiny. W przeciwieństwie do tego, ergotamina nie miała wpływu na subiektywne efekty wywołane psilocybiną, być może z powodu różnych funkcjonalnych profili selektywności na tych receptorach.⁴⁷

Psilocybina i leki przeciwpsychotyczne

Leki przeciwpsychotyczne, znane również jako neuroleptyki, to klasa leków stosowanych głównie w leczeniu psychozy, w tym urojeń, halucynacji, paranoi lub zaburzeń myślenia, które są typowe dla chorób psychicznych, takich jak schizofrenia i choroba afektywna dwubiegunowa. Mogą być również stosowane do innych celów, takich jak leczenie silnego lęku, pobudzenia i niektórych zaburzeń nastroju.⁴⁸

Jak działają leki przeciwpsychotyczne?

Dokładny mechanizm działania leków przeciwpsychotycznych jest złożony i nie do końca poznany, ale wiadomo, że działają one głównie poprzez zmianę działania neuroprzekaźników w mózgu, zwłaszcza dopaminy.

1. Hipoteza dopaminowa: Wiele leków przeciwpsychotycznych wywiera swoje działanie poprzez blokowanie receptorów dopaminy, w szczególności receptorów D2. Hipoteza dopaminowa psychozy sugeruje, że nadaktywność dopaminy w niektórych obszarach mózgu przyczynia się do objawów psychotycznych. Blokując te receptory, leki przeciwpsychotyczne zmniejszają aktywność dopaminy, co może pomóc złagodzić objawy psychozy.
2. Inne neuroprzekaźniki: Oprócz dopaminy, leki przeciwpsychotyczne mogą również wpływać na inne układy neuroprzekaźników, w tym na receptory serotoniny, noradrenaliny, acetylocholiny i histaminy. To działanie na wiele neuroprzekaźników jest szczególnie prawdziwe w przypadku nowszych leków przeciwpsychotycznych drugiej generacji.

Rodzaje leków przeciwpsychotycznych:

Leki przeciwpsychotyczne są ogólnie podzielone na dwie kategorie:

1. Leki przeciwpsychotyczne pierwszej generacji (FGA): Znane również jako typowe leki przeciwpsychotyczne, obejmują leki takie jak haloperidol, chlorpromazyna i flufenazyna. Działają one głównie poprzez blokowanie receptorów dopaminy, ale często wiążą się z wyższym ryzykiem neurologicznych skutków ubocznych, takich jak objawy pozapiramidowe (zaburzenia ruchowe) i późne dyskinezy (mimowolne powtarzające się ruchy).
2. Leki przeciwpsychotyczne drugiej generacji (SGA): Znane również jako atypowe leki przeciwpsychotyczne, obejmują leki takie jak risperidon, olanzapina, kwetiapina i arypiprazol. Mają one zwykle szersze spektrum działania, wpływając zarówno na receptory dopaminy, jak i serotoniny. Leki z grupy SGA są generalnie preferowane ze względu na niższe ryzyko wystąpienia pewnych skutków ubocznych, ale mogą one mieć swoje własne skutki uboczne, takie jak przyrost masy ciała i zwiększone ryzyko cukrzycy.⁴⁹

Potencjalne interakcje między lekami przeciwpsychotycznymi i psylocybiną

Dowody na wpływ psylocybiny na leki przeciwpsychotyczne są skąpe. Wynika to z faktu, że w bardzo rzadkich przypadkach predyspozycji genetycznych / rodzinnej historii zaburzeń psychicznych, psychedeliki mogą wywołać epizod psychotyczny. U osób z zaburzeniami psychotycznymi lub schizoidalnymi psychodeliki mogą potencjalnie nasilać objawy lub prowadzić do destabilizacji, niezależnie od jednoczesnego stosowania leków przeciwpsychotycznych.^5051525354

Dlatego też większość badań klinicznych unikała włączania uczestników z podwyższonym ryzykiem rozwoju tych schorzeń. Dlatego też związek między psilocybiną a lekami przeciwpsychotycznymi nie został dobrze wyjaśniony.

Co więcej, potencjalne interakcje między psylocybiną a lekami przeciwpsychotycznymi są złożonym obszarem, głównie ze względu na różne mechanizmy, za pomocą których substancje te wpływają na mózg. Psilocybina jest związkiem psychodelicznym, który przede wszystkim wywiera swoje działanie poprzez układ serotoninowy, podczas gdy leki przeciwpsychotyczne celują głównie w układ dopaminowy, choć wiele z nich wpływa również na serotoninę i inne układy neuroprzekaźników.

Do tej pory opublikowano w sumie trzy RCT na ten temat. Wczesne badanie z 1967 roku wykazało, że typowa przeciwpsychotyczna chlorpromazyna (która antagonizuje receptory dopaminy D2, jak również receptory 5HT2A) zmniejszała efekty wizualne psilocybiny.⁵⁵

Podobnie, risperidon doprowadził do osłabienia wszystkich mierzonych zmian świadomości wywołanych psilocybiną.⁵⁶ Dla kontrastu, haloperidol nie miał znaczącego wpływu na percepcję wzrokową, ale zwiększał niepokój.⁵⁷

Psilocybina i alkohol

Jak działa alkohol w mózgu?

Alkohol, a konkretnie etanol, który jest rodzajem alkoholu występującym w napojach alkoholowych, jest substancją psychoaktywną, która wpływa na ośrodkowy układ nerwowy. Jego wpływ na ciało i mózg jest złożony i różni się znacznie w zależności od szeregu czynników, w tym spożywanej ilości, tempa konsumpcji, masy ciała osoby pijącej, metabolizmu i tolerancji na alkohol.⁵⁸

Podstawowym mechanizmem działania alkoholu jest jego wpływ na różne układy neuroprzekaźników w mózgu. Moduluje on aktywność tych neuroprzekaźników, prowadząc do różnych efektów psychologicznych i fizjologicznych:

• GABA (kwas gamma-aminomasłowy): Alkohol wzmacnia działanie GABA, neuroprzekaźnika hamującego. Zwiększając aktywność GABA, alkohol sprzyja relaksacji, zmniejszeniu lęku i uspokojeniu. Jest to główny powód początkowego uczucia rozluźnienia i obniżenia zahamowań związanych ze spożyciem alkoholu.
• Glutaminian: Alkohol hamuje działanie glutaminianu, który jest neuroprzekaźnikiem pobudzającym. Hamowanie to może prowadzić do dalszych efektów uspokajających i upośledzać funkcje poznawcze, takie jak pamięć i osąd.
• Dopamina: Alkohol zwiększa poziom dopaminy w mózgowym układzie nagrody, przyczyniając się do jego uzależniających właściwości. Uwalnianie dopaminy podczas spożywania alkoholu wywołuje uczucie przyjemności i satysfakcji

Potencjalna interakcja między alkoholem a psylocybiną

Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą, tylko jedno badanie dotyczyło interakcji między alkoholem i psilocybiną. Autorzy stwierdzili, że subiektywne efekty alkoholu były neutralizowane przez psylocybinę w 60 procentach przypadków, ale subiektywne efekty psylocybiny były w większości niezmienione⁵⁹. (Halman 2023).

Pomimo braku dowodów, większość ekspertów zgadza się, że nie należy mieszać alkoholu z psilocybiną, ponieważ może to mieć nieprzewidywalne skutki, zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Podczas gdy psilocybina może być z powodzeniem stosowana w leczeniu uzależnienia od alkoholu⁶⁰⁶¹⁶²nie powinny być spożywane jednocześnie (= w tym samym czasie). 

Uwagi końcowe

Głównym ryzykiem związanym ze stosowaniem psilocybiny jest bezpieczeństwo psychologiczne, a nie fizjologiczne, jak w przypadku większości klasycznych narkotyków (np. opioidów, środków uspokajających, stymulantów)..⁶³ Jednakże, gdy psilocybina jest łączona z innymi lekami, użytkownicy muszą wziąć pod uwagę potencjalnie szkodliwe interakcje. Jak dotąd, dowody kliniczne wskazują, że ryzyko poważnych powikłań, takich jak zespół serotoninowy, jest bardzo rzadkie w przypadku psilocybiny. W niedawnym przeglądzie stwierdzono, że "serotoninergiczne psychotropy, które nie zawierają MAOI, stanowią niskie ryzyko w połączeniu z psychodelikami, które również nie zawierają MAOI". zawierają MAOI".⁶⁴Większe ryzyko istnieje w przypadku przedawkowania leków serotoninergicznych (np. SSRI/SNRI lub MDMA) lub łączenia ich z MAOI. Ayahuasca, na przykład, ze względu na naturalnie występujące MAOI, ma większy potencjał interakcji z SSRI niż psilocybina. MDMA jest również uważane za bardziej niebezpieczne. Jednakże, niewystarczające dowody nie oznaczają, że komplikacje nie istnieją w przypadku psilocybiny. Dlatego też zawsze zaleca się zachowanie ostrożności i nie łączenie psilocybiny z lekami psychiatrycznymi w warunkach rekreacyjnych lub odosobnienia bez odpowiednich wskazówek klinicznych. Uczestnicy powinni zawsze przedyskutować swoje uprawnienia z licencjonowanymi lekarzami, a w razie wątpliwości podejmować decyzje indywidualnie dla każdego przypadku, rozważając potencjalne ryzyko i korzyści płynące z doświadczenia psychodelicznego. Należy pamiętać, że odstawienie leków psychiatrycznych może pogorszyć objawy lub doprowadzić do destabilizacji jednostki. Z oczywistych względów etycznych Evolute Institute nigdy nie zaleci kandydatom odstawienia leków psychiatrycznych bez omówienia tego z ich lekarzami / psychiatrami. Evolute Institute bardzo poważnie traktuje bezpieczeństwo swoich uczestników: wszyscy kandydaci przechodzą pisemne i ustne badania lekarskie, podczas których leki są oczywiście sprawdzane przez lekarza. Z powodów opisanych w tym artykule, Evolute Institute nie przyjmuje obecnie kandydatów przyjmujących jednocześnie leki psychiatryczne.

Bibliografia na temat interakcji psilocybina-narkotyk