Evoluut Instituut

Psychedelica en werkelijkheid:
Het is tijd voor een paradigmawisseling

Hoofdstuk 2: Wat zijn psychedelica?

Psychedelica 101 Serie
De grondbeginselen van psychedelica begrijpen

Geschatte leestijd: 7 min

Inhoudsopgave

Nu je het spectrum van stoffen opnieuw hebt gedefinieerd en de terminologie en farmacologie hebt verkend, ben je klaar om verder te gaan. Hier stellen we ons open voor nieuwe perspectieven om kaders te doorbreken en psychedelica en de implicaties ervan op de werkelijkheid op een meer open manier te interpreteren.

Openstaan voor niet-westerse perspectieven op realiteit en psychedelica

Bij de verkenning van de geschiedenis van psychedelica in het eerste artikel van deze serie werd duidelijk dat lang voordat het westerse begrip van psychedelica ontstond, veel culturen ze al diepgaand begrepen en in hun cultuur hadden geïntegreerd (zie artikel ".Geschiedenis van psychedelica"). Geen rekening houden met hun standpunten zou niet alleen getuigen van een gebrek aan respect. Het zou de aloude kolonialistische mentaliteit van westerse superioriteit in het hebben van de autoriteit om de "objectieve werkelijkheid" te definiëren, bestendigen. Het integreren van alternatieve perspectieven in het Westerse gezichtspunt zou een meer inclusief en transcendent begrip van deze krachtige verbindingen en onze werkelijkheid mogelijk kunnen maken. 

Het begin van die onderneming onthult de onzichtbare barrière die ons ervan weerhoudt om open te staan voor alternatieve perspectieven. Tet volgende deel onderzoekt wat ons er misschien van weerhoudt om open te staan voor verschillende interpretaties van psychedelica vanuit het perspectief van wetenschapsfilosofie.

De paradigmaverschuiving

Een van de meest invloedrijke filosofen van de 20e eeuw, Thomas Kuhn, bedacht de term "paradigmaverschuiving" [1]. Charles Tart, een van de grondleggers van het vakgebied Transpersoonlijke Psychologie vatte de "paradigmaverschuiving" op als een perspectivische of psychologische verschuiving in onze manier om de wereld te begrijpen:

"Een paradigma is de "natuurlijke" manier om naar dingen te kijken en dingen te doen; het is de voor de hand liggende "verstandige" manier om over problemen in zijn vakgebied na te denken. 

Je denkt er niet over na om in opstand te komen tegen iets dat de natuurlijke orde van het universum lijkt; je realiseert je niet dat je beheerst wordt door je concepten. We hebben allemaal paradigma's en wereldbeelden over verschillende gebieden van de werkelijkheid. 

We hebben persoonlijke en culturele paradigma's over economie, politiek, religie, seksualiteit, agressie, enzovoort. En dat zijn bijna allemaal impliciete geloofssystemen, reeksen regels om dingen te interpreteren, over dingen te denken, naar dingen te handelen, zodat we niet meer weten wat de regels zijn die onze reacties bepalen." [2]

Alle belangrijke doorbraken zijn doorbraken met oude denkwijzen.

- Thomas Kuhn

Westers wetenschappelijk dualisme & reductionisme

In het nog steeds heersende westerse wetenschappelijke paradigma zien mensen materie als een levenloos object dat door de lens van de wetenschap bestudeerd moet worden door een objectieve agent. Dat wordt weerspiegeld in de manier waarop mensen wetenschap bedrijven, in de veronderstelling dat een onderzoeker in staat is om onafhankelijk een "objectieve werkelijkheid" waar te nemen. Dat wil zeggen, een werkelijkheid die los staat van de onderzoeker en een werkelijkheid die bestaat uit materie. Een filosofische positie die "materialisme" wordt genoemd.

Deze benadering gaat vaak gepaard met een reductionistisch perspectief: de aanname dat het begrijpen van een complex object alleen mogelijk is door analyse - het opsplitsen van complexe gehelen in delen die afzonderlijk geanalyseerd kunnen worden en dat die afzonderlijke delen de enige dingen zijn die echt bestaan [...3a]. Reductionisme gelooft dat het begrijpen van de onderdelen van een object en het bij elkaar optellen daarvan uiteindelijk leidt tot het begrijpen van het geheel.

Ondanks de grote ontdekkingen en voordelen die deze benadering de mensheid heeft gebracht, kunnen we ons openstellen voor de mogelijkheid dat dit een grens stelt aan ons vermogen om diep te begrijpen, omdat het impliceert dat weten voorbij de relatie van onderzoeker en objectieve werkelijkheid niet mogelijk is.

Het reductionisme gaat bijvoorbeeld uit van het principe van emergentie [4a], waarbij totaal nieuwe eigenschappen ontstaan uit de combinatie van componenten die "het geheel vormen".  

Een reductionistische benadering om te begrijpen hoe het lichaam werkt, zou de componenten onderzoeken. Bijvoorbeeld, begrijpen hoe organen werken, op zijn beurt kijken naar de werking van cellen en verder naar beneden naar moleculen enzovoort. Met het onderliggende idee dat hoe verder je naar beneden gaat, hoe dichter je bij een zuiver begrip komt. Als je "op de bodem" aankomt, tel je alle stukjes bij elkaar op en begrijp je het lichaam [3b]. 

Professor Robert Sapolsky van Stanford legt uit dat zo'n reductionistische benadering werkt bij eenvoudige systemen zoals het repareren van een auto of een klok, maar beperkt is bij het begrijpen van complexe systemen, zoals levende systemen.

een onderzoeker die door een microscoop kijkt en zijn eigen spiegelbeeld in de werkelijkheid niet kan zien

"Hoe kun je een cel hebben die ademt, die bestaat uit moleculen die niet ademen? Waar komt ademhaling vandaan?" [4b}
- Daniel Schmachenberger

Daniel Schmachenberger vervolgt: "In de wetenschapsgebieden die emergentie bestuderen (...), wordt het beschouwd als het dichtst bij magie dat eigenlijk een wetenschappelijk toelaatbare term is." 

Andere culturen, en ook eerdere iteraties van de Westerse cultuur, hebben andere lenzen op de werkelijkheid ontwikkeld, waarbij bijvoorbeeld bewustzijn of subjectiviteit werd beschouwd als het "echte" of "basis"/fundamentele in het universum, en materie secundair. Ze hadden ook intuïties over de intrinsieke onderlinge verbondenheid van observerende subjecten met de objecten waarmee ze in wisselwerking stonden. En ze hadden een diepe eerbied voor "gehelen" of "het geheel" en dachten niet dat je alles beter kon begrijpen door het in onderdelen op te splitsen. 

Dus hoewel we bijvoorbeeld niet pleiten voor simplistisch animisme, waarbij stenen als levend worden beschouwd. Of zeggen dat het beeld dat inheemse gemeenschappen van psychedelica hebben superieur is aan het westerse begrip, is het belangrijk om het volledige scala aan interpretatieve opties in overweging te nemen wanneer we psychedelica en hun werking proberen te begrijpen. 

Het doel is om duidelijk de bijzonderheid te zien van de moderne westerse lens die de meesten van ons gebruiken om de werkelijkheid te begrijpen, zodat we de beperkingen ervan beter kunnen zien en echt openstaan voor het verkennen van waardevolle alternatieve perspectieven. Deze discussie zal worden voortgezet in het volgende artikel, waarin we het brein op psychedelica onderzoeken en hoe dit in verband staat met het "harde probleem van bewustzijn".

Voor nu is het belangrijk om te bedenken hoe, als gevolg van het zien van de werkelijkheid als een afzonderlijk object dat bekeken en bestudeerd moet worden door de lens van het reductionistisch materialisme, er een scheiding tussen mens en natuur ontstaat waarin wij als mensen onszelf boven de natuur stellen. De natuur is er om gemanipuleerd en gebruikt te worden naar onze wil om onze individuele of collectieve behoeften te dienen. 

We creëren scheiding tussen onszelf en andere individuen en verschillende collectieven, wat leidt tot in- en outgroup dynamiek. Elk individu vecht voor zijn eigen behoeften in plaats van te kijken naar de behoeften van het geheel en hoe we daar op de meest holistische manier collectief aan kunnen voldoen.

Er is ook een scheiding tussen onze geest en ons lichaam. We hebben de neiging om naar ons lichaam te kijken als een object dat we moeten trainen, disciplineren en controleren.

Deze utilitaire kijk strekt zich ook uit tot psychedelica en psychedelische planten: we zien deze als substanties die gebruikt en gemanipuleerd moeten worden om onze collectieve en individuele behoefte aan genezing te dienen. Dat wil niet zeggen dat het per se "verkeerd" is. Het is echter belangrijk om je bewust te zijn van deze extractieve denkwijze om een verschuiving te creëren naar een nederige en dankbare omgang met deze planten.

"We zijn nooit afgescheiden geweest van de natuur en zullen dat ook nooit zijn, maar de dominante cultuur op aarde heeft zich lang verbeeld dat ze afgescheiden was van de natuur en voorbestemd was om die op een dag te overstijgen. We hebben geleefd in een mythologie van afscheiding."

- Charles Eisenstein, Klimaat: Een nieuw verhaal

Een inheems paradigma

"Het benaderen van ayahuasca onderzoek vanuit zowel inheems perspectief als plantperspectief kan een oriëntatie bieden voor het onthullen van onze mensgerichte en wetenschappelijke aannames die anders onzichtbaar zijn."

- Laura Dev

Sjamanen uit het Amazonegebied, inheemse Amerikanen en de Mazateken hebben een ander paradigma [5]. In hun visie zijn planten niet slechts objecten die gebruikt en gedomineerd moeten worden. In plaats daarvan worden deze psychoactieve planten gezien als leraren, gidsen en spirituele planten. Ze zien ze als wezens met agency, intentie en levenskracht. Inheemse culturen zien een verband tussen planten, mensen en de natuur, ze geloven dat ze allemaal een gemeenschappelijke oorsprong hebben en wanneer dat verband wordt erkend, vindt er genezing plaats [6a] [7].

De leiders van inheemse volken in het Amazonegebied, verantwoordelijk voor het behoud van de spirituele tradities en kennis van het heilige medicijn van de yagé (ayahuasca) zeggen:

"Yagé is geen hallucinogeen en het is geen psychedelische plant. Yagé is een plant die een levende geest heeft en ons leert hoe we in vrede en harmonie met Moeder Aarde kunnen leven."

Een bekrompen Westerse reactie zou dat paradigma zien als bijgelovig en primitief, gebaseerd op een verouderd religieus en mythisch geloofssysteem dat we gelukkig hebben overwonnen in het tijdperk van de Verlichting.

"Wanneer gegevens die geen steek houden in termen van het (impliciete) paradigma, of dat nu wetenschappelijk, cultureel of d-SoC is, onder iemands aandacht worden gebracht, is het gebruikelijke resultaat niet een herwaardering van het paradigma, maar een afwijzing of verkeerde perceptie van de gegevens."

- Charles Tart

Neem even de tijd om te begrijpen hoe moeilijk het is om ons paradigma te doorzien. 

Het doel hier is niet om te proberen een van beide paradigma's superieur te verklaren. Het is eerder om dit te gebruiken als een kans om door ons paradigma heen te kijken en te komen tot een meer inclusief en holistisch begrip. Openstaan voor andere vormen van kennis betekent nieuwe manieren van kennis verkennen. Om het inheemse perspectief te begrijpen, kunnen we leren om door hun lens te kijken. Door deel te nemen aan hun rituelen, hun dieet te volgen en ons te laten leiden door hun wijze ouderen, kunnen we misschien onbekende kennis ontdekken.

"De sjamaan praat vaak met verhalen en grapjes. Het is belangrijk dat we ook die manier van weten in ons opnemen." 

- Beatriz Labate, antropologe [6b]

We moeten doen wat nodig is. Om psychedelica te begrijpen is het belangrijk om verder te gaan dan het westerse perspectief en filosofie, metafysica en alternatieve perspectieven te integreren. Door de onzichtbare barrière te herkennen die ons ervan weerhoudt om open te staan voor alternatieve perspectieven. En bereid zijn om een paradigmaverschuiving te ondergaan in onze manier om de wereld en de werkelijkheid te begrijpen. 

Klaar om een kijkje te nemen in de "Psychedelic Mind"?

een kleurrijk oog dat staat voor een kijkje nemen in de psychedelische ervaring

Over het verkennen van alternatieve perspectieven gesproken, laten we eens een kijkje nemen in "The Psychedelic Mind" en duiken in een eerstepersoonsperspectief en de psychologische werkingsmechanismen.

Ga met ons mee op reis in het volgende artikel!

Afbeeldingen

Niet geciteerde afbeeldingen zijn gemaakt door Nino Galvez AI-afbeeldingsgeneratoren gebruiken

Referenties:

[1] Bird, A. (2018, oktober 31). Thomas Kuhn. Stanford Encyclopedie van de filosofie. Opgehaald op 13 april 2023 van https://plato.stanford.edu/entries/thomas-kuhn/#ConcPara

[2] Tart, C. T. (1992). Transpersoonlijke psychologieën: Perspectieven op de geest vanuit zeven grote spirituele tradities. Harpercollins.

[3a,b] YouTube. (2011). Chaos en reductionisme - Stanford. Op 13 april 2023 ontleend aan https://www.youtube.com/watch?v=_njf8jwEGRo.

[4a,b] YouTube. (2016). Daniel Schmachtenbergers lezing bij Emergence. Op 13 april 2023 ontleend aan https://www.youtube.com/watch?v=eh7qvXfGQho.

[5] Schultes, R. E., & Hofmann, A. (1979). Planten van de goden.

[6a,b] YouTube. (2021). De inheemse wortels van de psychedelische beweging eren. Op 13 april 2023 ontleend aan https://www.youtube.com/watch?v=X8Xg-azOgiE&t=1026s.

[7] López, R. A. (2022, 28 maart). Mazateekse perspectieven op de globalisering van psilocybine paddenstoelen. Chacruna. Op 13 april 2023 ontleend aan https://chacruna.net/mazatec-perspectives-on-the-globalization-of-psilocybin-mushrooms/
Abonneer je op de nieuwsbrief voor inzichten
Hooguit eens per 2 weken.
Gloeilamp die de inzichten van de blog weergeeft
Gloeilamp die de inzichten van de blog weergeeft

Ga verder met je zoektocht naar groei en meer welzijn

Meld je aan voor de live Evolute Expert Talk

Baanbrekende ideeën van vooraanstaande denkers in gesprek met onze Evolute gastheren. Krijg unieke inzichten in je eigen pad van persoonlijke, professionele en spirituele groei. Gratis.

Door je aan te melden ga je akkoord met het ontvangen van communicatie van Evolute Institute. Je gegevens worden niet gedeeld met derden.

"Als ik loslaat wat ik ben, Ik word wat ik zou kunnen zijn."

- Lao-Tzu

Ontvang Insights & Event Updates van Evolute Institute