Dmitrij Achelrod PhD
Auteur
Christopher Kabakis
Dmitrij Achelrod PhD
Auteur
Christopher Kabakis
Wat betekent "diep innerlijk werk" eigenlijk?
In de vele gesprekken met leiders en veranderaars uit diverse sectoren (bedrijfsleven, non-profit, NGO's, overheid) van over de hele wereld in het afgelopen jaar, stelden mensen ons voortdurend één fundamentele vraag: "Wat betekent 'diep innerlijk werk' eigenlijk"? Talloze denkrichtingen, variërend van duizenden jaren oude filosofieën tot moderne academische benaderingen zoals ontwikkelingspsychologie en evolutiebiologie, hebben in de loop der tijd onschatbare bijdragen geleverd aan het begrijpen en bevorderen van menselijke groei en ontwikkeling. In het Evolute Institute hebben we geprobeerd de beste inzichten uit deze wijsheidstradities, wetenschappelijke theorieën en praktijken en uit toegepast therapeutisch proceswerk en coaching samen te brengen. Onze motivatie was het creëren van een raamwerk voor "diep innerlijk werk" dat de tand des tijds kan doorstaan en het welzijn en de bloei van de mens kan bevorderen - zowel in ons persoonlijke als professionele leven, omdat de behoefte daaraan nog nooit zo urgent is geweest als nu.
Waarom is diep innerlijk werk überhaupt nodig?
Op mondiaal niveau betreden we een tijdperk van onvoorspelbaarheid en broosheid waarin de gevestigde organisatorische principes van de samenleving en de economie uit het verleden niet langer toereikend of nuttig zijn. De tekenen van een enorme systemische disbalans kunnen zelfs door de slimste optimisten niet langer worden genegeerd. Om maar een paar voorbeelden te noemen:
Verergerende staat van wereldwijde geestelijke gezondheid
Ondanks de vooruitgang in technologie en in de materiële levensstandaard van de meeste mensen in de afgelopen 4 decennia, worden we geconfronteerd met ongekende uitdagingen op het gebied van geestelijke gezondheid. Depressie en angst zijn wereldwijd een van de belangrijkste oorzaken van invaliditeit geworden en zelfmoord is de vierde doodsoorzaak onder tieners en jonge volwassenen.[1][2] Beide cijfers zijn de afgelopen decennia gestegen, met name in de VS, waar het aantal zelfmoorden het hoogst is sinds de jaren negentig.[3]. Twee derde van de jongeren meldt ernstige eenzaamheid[4]en deze trend was al aan de gang voordat de Covid-pandemie uitbrak.[5]
Instorting van het milieu
We staan aan de vooravond van de zesde massa-extinctie - de eerste veroorzaakt door menselijke activiteit - waarbij meer dan 25 procent (dat wil zeggen 1 miljoen soorten) van de planten-, dieren- en schimmelsoorten met uitsterven wordt bedreigd. De wereldwijde biomassa van wilde zoogdieren is met 82 procent afgenomen en driekwart van het landoppervlak op aarde is al ernstig veranderd.[6]. De exploitatie van natuurlijke hulpbronnen heeft recordhoogten bereikt: alleen al tussen 2000 en 2014 is er bijvoorbeeld in het op één na grootste regenwoud ter wereld in het Congobekken een gebied met ongerept bos verloren gegaan dat groter is dan Bangladesh.[7] Wereldwijd vernietigen we elke zes seconden een gebied ter grootte van een voetbalveld aan tropisch regenwoud.[8] Naast dit catastrofale verlies aan biodiversiteit stevenen we af op een opwarming van de aarde met 2-3 C°.[9]met verwoestende niet-lineaire en onomkeerbare kettingreacties die waarschijnlijk zullen volgen.[10] Zelfs nu al voelen we de gevolgen van de hoogste CO2-concentraties in de atmosfeer die in de geschiedenis van de mensheid zijn gemeten.[11]De zeven warmste jaren in de afgelopen 140 jaar vonden allemaal plaats sinds 2014. [12]
Stijgende ongelijkheid
Sinds 1995 heeft de top 1% bijna 20 keer meer van de wereldwijde rijkdom vergaard dan de onderste 50 procent van de mensheid. Amerikaanse CEO's verdienden in 1965 24 keer meer dan de gemiddelde productiemedewerker, terwijl ze in 2009 185 keer meer verdienden.[13] In 2022 is de gemiddelde kloof tussen CEO en gemiddelde werknemer gestegen tot 670 tegen 1.[14] In de meeste westerse landen, zoals Duitsland, is de sociale mobiliteit de afgelopen drie decennia afgenomen. [15] en iemands bereikbare sociale status wordt nog steeds sterk bepaald door de beroepsstatus van zijn overgrootouders.[16] Zelfs onze levensstijl laat een enorm ongelijke ecologische voetafdruk achter op de planeet: de twintig rijkste miljardairs stoten gemiddeld 8000 keer meer CO2 uit dan de miljard armste mensen.[17] In het licht van deze ontwikkelingen is het geen verrassing dat het vertrouwen van mensen in hun (politieke, zakelijke en media) leiderschap over de hele wereld een recorddiepte heeft bereikt.[18][19][20]
Maar... technologie zal ons redden, toch?
Sommigen van ons zullen misschien betwisten dat we gewoon geavanceerdere technologie nodig hebben om de meest dringende problemen van onze tijd aan te pakken. Als we bijvoorbeeld maar een betere manier zouden vinden om kooldioxide op te slaan of schonere energie te produceren, dan zou het dilemma van de klimaatverandering opgelost zijn en zouden we door kunnen gaan met economische groei. Maar zowel empirisch onderzoek[21]maar de zorgvuldige observatie van historische ontwikkelingen en zelfs oude wijsheid vertellen een ander verhaal: technologie die ontwikkeld en toegepast wordt met onze huidige denkwijze zal alleen maar nieuwe problemen van dezelfde soort creëren, die op hun beurt weer opgelost moeten worden door nog geavanceerdere technologie. Zolang we ons niet bezighouden met de "groeibeperkte" en extractieve tijdgeest van het kapitalisme in een laat stadium en zijn vervreemding van de ecologische, sociale en psychologische realiteit, zullen we onze benarde situatie alleen maar bestendigen.
Om ons punt te illustreren (met een korreltje zout), kijken we samen naar de volgende ontdekking die we onlangs hebben gedaan tijdens een van onze werkreizen door Duitsland:
Ja, het is een prachtig, eivormig pissoir van keramiek in een tankstation langs een West-Duitse snelweg. Het verbazingwekkende detail is echter niet de elegante vorm van dit urinoir, maar het enorme LED-scherm bovenop het urinoir. Dat klopt: we gebruiken LED-schermen met een hoge resolutie en kostbare middelen om een scherm bovenop een pissoir te monteren, zodat we tijdens het legen van onze blaas gebombardeerd kunnen worden met reclames om producten te kopen die we niet nodig hebben met geld dat we niet hebben. Een prestatie waar de menselijke beschaving wanhopig op heeft gewacht, technologie is onze redder! Toegegeven, dit voorbeeld is ietwat vereenvoudigd en overdreven, maar het werpt nog steeds een geldig punt op: het is zeer onwaarschijnlijk dat technologie alleen, zonder de juiste mentaliteit om het te ontwerpen, ons leven beter zal maken. De lijst van innovaties die ooit werden beschouwd als game-changers en wondermiddelen voor de mensheid, maar achteraf existentiële bedreigingen bleken te zijn voor (een gezond) leven op deze planeet, is lang: kernsplijting, kunststoffen, kunstmest, DDT, chloorfluorkoolwaterstoffen, verbrandingsmotoren, snelle productiecycli in fast-fashion, enz.
Zoals het gezegde luidt, kunnen we een probleem niet oplossen met dezelfde mentaliteit die het probleem heeft gecreëerd. Jack Kornfield (PhD), een bekende westerse leraar van het boeddhisme, verwoordde het heel duidelijk:
"Geen enkele nieuwe technologie... zal de voortdurende oorlogvoering, racisme en milieuvernietiging stoppen. Dit is een scharnierpunt in onze geschiedenis. De krachten van wetenschap en technologie moeten nu worden geëvenaard door de innerlijke ontwikkelingen van de mensheid".
Innerlijke ontwikkeling voor uiterlijke transformatie
Hieruit volgt dat externe technologische innovaties gepaard moeten gaan met een interne ontwikkeling van onze denkwijze (voor alle duidelijkheid: ja, innovatie is belangrijk en we hebben dringend meer groene technologie nodig!) In het bijzonder moeten we fundamentele en soms nauwelijks zichtbare aannames van onze (westerse) cultuur ter discussie gaan stellen. We moeten licht werpen op de impliciete werkingsmechanismen die zich verbergen in onze collectieve schaduw en die fundamenteel ons wereldbeeld en onze waarden bepalen:
- Wat is onze relatie tot onze planeet (extractief vs. voedend)?
- Welke waarden zijn sociaal wenselijk (rijkdom & macht vs. compassie & verantwoordelijkheid)?
- Welke sociaal-politieke verhalen willen we vertellen (economische groei vs. welzijn van alle levensvormen)?
Maar innerlijke ontwikkeling stopt niet op een maatschappelijk niveau. Sterker nog, het pad van innerlijke transformatie vereist dat we moeilijke vragen onder ogen zien op een diep persoonlijk niveau:
- Weet ik wat echt belangrijk voor me is in het leven?
- Heb ik het vermogen om helder en moedig te handelen in deze steeds complexere tijden?
- Hoe ga ik om met mijn persoonlijke gevoelens van wanhoop, angst en vrees?
- Wat scheidt mij van mezelf en van anderen?
- Ben ik in staat om mijn eigen schaduwen te herkennen en te omarmen?
- Vanuit welke innerlijke ruimte kan ik een rolmodel en inspiratie voor anderen zijn?
Innerlijke transformatie op individueel niveau is een vereiste voor transformatie op systeemniveau. Mahatma Gandhi zei dat "We zijn slechts een spiegel van de wereld. Alle neigingen in de uiterlijke wereld zijn terug te vinden in de wereld van ons lichaam. Als we onszelf zouden kunnen veranderen, zouden de neigingen in de wereld ook veranderen."
Wanneer alles om ons heen in een duizelingwekkend tempo instort en verandert, moeten we ons gronden in onszelf en in nieuwe soorten gemeenschappen en relaties om stabiliteit, kalmte, veerkracht en oriëntatie te vinden. Als we ons kunnen verbinden met onze diepste kern, kunnen we onze bronnen van kracht en inspiratie aanboren, zodat we onszelf en anderen kunnen leiden vanuit een innerlijk kompas.
In het licht van een dreigende ineenstorting van het milieu, een mogelijke kernoorlog, torenhoge economische ongelijkheid en toenemende sociaal-politieke radicalisering, zal ons vermogen om ons waarheidsgetrouw te verhouden tot onszelf EN tot de wereld om ons heen meer dan wat dan ook bepalend zijn voor de kwaliteit van ons persoonlijke en collectieve welzijn in de toekomst. Het herkennen, omarmen en overwinnen van onze eigen verwondingen en schaduwkanten opent in ons de noodzakelijke ruimte om de zaden van groei te cultiveren: inzicht, competentie, visie, creativiteit, verantwoordelijkheid, doelgerichtheid, verbinding en innerlijke vrijheid. Onszelf bevrijden van onze vervormde, verkalkte, zelfbeperkende (en soms zelfverheerlijkende) overtuigingen is de meest effectieve manier om onze volledige creatieve krachten te ontsluiten en persoonlijke transformatie te katalyseren - zowel op persoonlijk als op professioneel niveau.
De weg naar die transformatie is wat wij "diep innerlijk werk" noemen.
"Wat hebben we eraan om naar de maan te zeilen als we niet in staat zijn om de afgrond over te steken die ons van onszelf scheidt? Dit is de belangrijkste van alle ontdekkingsreizen, en zonder dat is al de rest niet alleen nutteloos, maar ook rampzalig.".
Acht belangrijke perspectieven op innerlijk werk bij het Evolute Instituut
We moeten dus het pad van innerlijke ontwikkeling bewandelen als we positieve verandering in onszelf en in de wereld willen zien. Daarom willen we in deze wekelijkse serie artikelen beginnen met het verkennen van acht complementaire perspectieven op het innerlijke werk dat we bij Evolute Institute stimuleren. Deze acht perspectieven zijn:
- Onze innerlijke vrijheid vergroten
- Bewegen naar hogere denkwijzen
- Van ontkoppeling naar herverbinding & trauma aanpakken
- Genezing van psychologische verwondingen en het werk van verdriet
- Culturele conditionering overwinnen
- Psychologische flexibiliteit vergroten
- Integratie bevorderen door en buiten psychedelisch werk
- Wijsheid verwerven voor een goed leven
[1] WHO 2022 https://www.who.int/teams/mental-health-and-substance-use/world-mental-health-report
[2] https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)02143-7/fulltext
[3] https://www.commonwealthfund.org/press-release/2020/new-international-report-health-care-us-suicide-rate-highest-among-wealthy
[4] https://www.gse.harvard.edu/news/21/02/combatting-epidemic-loneliness
[5] https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/71/su/su7102a1.htm
[6] Intergouvernementeel Wetenschaps- en Beleidsplatform inzake Biodiversiteit en Ecosysteemdiensten https://zenodo.org/record/3553579.
[7] https://www.science.org/doi/10.1126/sciadv.aat2993
[8] https://www.theguardian.com/environment/2020/jun/02/football-pitch-area-tropical-rainforest-lost-every-six-seconds
[9] https://www.theguardian.com/environment/2022/sep/08/world-on-brink-five-climate-tipping-points-study-finds
[10] https://www.science.org/doi/10.1126/science.abn7950
[11] https://doi.org/10.1126/sciadv.aav7337
[12] https://www.noaa.gov/news/2020-was-earth-s-2nd-hottest-year-just-behind-2016.
[13] https://inequality.stanford.edu/publications/20-facts-about-us-inequality-everyone-should-know
[14] https://www.theguardian.com/us-news/2022/jun/07/us-wage-gap-ceos-workers-institute-for-policy-studies-report#:~:text=A%20study%20of%20300%20top,%2Dto%2D1%20in%202020.
[15] https://www.oecd-ilibrary.org/sites/03b3c8b6-en/index.html?itemId=/content/component/03b3c8b6-en
[16] Sebastian Braun, Jan Stuhler: De overdracht van ongelijkheid over meerdere generaties: Testing Recent Theories with Evidence from Germany, in: The Economic Journal 128 (maart) 2018, 576-611.
[17] https://www.oxfam.org/en/5-shocking-facts-about-extreme-global-inequality-and-how-even-it
[18] https://www.pewresearch.org/politics/2022/06/06/public-trust-in-government-1958-2022/
[19] https://www.ippr.org/news-and-media/press-releases/revealed-trust-in-politicians-at-lowest-level-on-record/
[20] https://www.axios.com/2022/01/18/distrust-in-political-media-and-business-leaders-sweeps-the-globe
[21] Jason Hickel & Giorgos Kallis (2020) Is Groene Groei Mogelijk?, Nieuwe Politieke Economie, 25:4, 469-486, DOI: 10.1080/13563467.2019.1598964
Afbeeldingen
Foto door Tyler Lastovich op Unsplash
Foto door Nick van den Berg op Unsplash
Foto door Earl Wilcox op Unsplash
Foto door Michael Jasmund op Unsplash
Foto door Ashley Bruidegom op Unsplash
Foto door Hikersbay Hikersbay op Unsplash
